[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jak założyć
i prowadzić
spółdzielnię
socjalną?
Poradnik
Marcin Juszczyk
Cezary Miżejewski
Małgorzata Ołdak
Warszawa 2009
Spis treści
WPROWADZENIE
4
I.
POLITYKA PAŃSTWA WOBEC SPÓŁDZIELCZOŚCI SOCJALNEJ
7
II.
ZAŁOŻYCIELE SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
1
7
OSOBY FIZYCZNE
17
OSOBY PRAWNE
17
III.
CZŁONKOWIE SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
1
8
IV.
PROCEDURA TWORZENIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
1
8
BIZNES PLAN SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
18
STATUT SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
21
ZEBRANIE ZAŁOŻYCIELSKIE
22
REJESTRACJA
25
KOLEJNE KROKI
26
V.
STRUKTURA ORGANIZACYJNA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
27
VI.
ŁĄCZENIE I PODZIAŁ SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
3
0
ŁĄCZENIE SIĘ SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH
30
PODZIAŁ SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
30
VII.
LUSTRACJA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
3
1
VIII.
LIKWIDACJA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ
3
4
ANEKSY:
36
NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE
36
PRZYDATNE ADRESY INTERNETOWE
37
POLECANA LEKTURA
38
DANE KONTAKTOWE OGÓLNOPOLSKIEGO
ZWIĄZKU REWIZYJNEGO SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH
39
PRZYKŁADOWE DOKUMENTY:
40
UCHWAŁA O POWOŁANIU SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
UCHWAŁA O POWOŁANIU ZARZĄDU SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
UCHWAŁA O PRZYJĘCIU STATUTU SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
REGULAMIN WALNEGO ZGROMADZENIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
PROTOKÓŁ Z ZEBRANIA ZAŁOŻYCIELSKIEGO SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
PROTOKÓŁ KOMISJI UCHWAŁ I WNIOSKÓW ZEBRANIA
ZAŁOŻYCIELSKIEGO SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
PROTOKÓŁ KOMISJI MANDATOWO-SKRUTACYJNEJ ZEBRANIA
ZAŁOŻYCIELSKIEGO SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
LISTA OBECNOŚCI ZE SPOTKANIA ZAŁOŻYCIELSKIEGO.
OŚWIADCZENIE CZŁONKOWSKIE.
LISTA CZŁONKÓW ZAŁOŻYCIELI SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.
DEKLARACJA CZŁONKOWSKA.
2
© Krajowa Rada Spółdzielcza
Przedruk całości lub części tej publikacji możliwy jest wyłącznie
za zgodą właścicieli praw autorskich. Cytowanie oraz wykorzy-
stywanie zawartych informacji dozwolone jest z podaniem źró-
dła.
Niniejsza publikacja została przygotowana z dochowaniem nale-
żytej staranności, w oparciu o informacje uznane za wiarygodne.
Wydawca i autorzy nie ponoszą jednak odpowiedzialności za
skutki zastosowania się do porad zamieszczonych w niniejszej
publikacji.
Publikacja powstała w ramach projektu „Partnerstwo na rzecz
ekonomii społecznej: osiedlowe spółdzielnie socjalne” współfinan-
sowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego
Funduszu Społecznego: Program Operacyjny Kapitał Ludzki,
Priorytet VII. Promocja integracji społecznej, Działanie 7.2. Prze-
ciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii spo-
łecznej, Poddziałanie 7.2.2. Wsparcie ekonomii społecznej.
Egzemplarz bezpłatny
Warszawa 2009
3
WPROWADZENIE
Spółdzielnia socjalna to bardzo intrygująca forma prawna. Z jednej
strony wywodzi się ona w prostej linii ze znanych prawu spółdziel-
czemu spółdzielni pracy, czyli podmiotów gospodarczych, w których
to spółdzielcy są jednocześnie pracownikami, a z drugiej można ją
uznać za formę stowarzyszenia, w którym osoby w nim uczestniczą-
ce zrzeszają się, aby wzajemnie się wspierać. To połączenie dwóch
form działania jest siłą spółdzielczości socjalnej, która łączy w sobie
zalety przedsiębiorstwa i organizacji pozarządowej, co z kolei umoż-
liwia działanie na różnych polach w zależności od istniejących
w danym momencie możliwości i potrzeb.
Spółdzielczość socjalna wywodzi się z Włoch, gdzie na przełomie lat
siedemdziesiątych i osiemdziesiątych szukano rozwiązań umożliwia-
jących osobom niepełnosprawnym znalezienie swojego miejsca na
rynku pracy i w społeczności lokalnej. W 1981 roku rozpoczęto dys-
kusję nad regulacją prawną o spółdzielniach socjalnych, która 8 li-
stopada 1991 r. zakończyła się uchwaleniem ustawy o spółdzielniach
socjalnych
1
. Ustawa wskazała wówczas odrębność włoskich spół-
dzielni od tradycyjnych spółdzielni pracy, w związku z tym, iż dzia-
łają one przede wszystkim w celu zapewnienia wspólnych korzyści
swoim członkom, podczas gdy spółdzielnie socjalne działają także na
rzecz miejscowego środowiska.
Orientacja na społeczność lokalną spowodowała wyodrębnienie się
dwóch kategorii włoskich spółdzielni socjalnych: typ A, zorientowany
na świadczenie usług z szeroko pojętego zakresu opieki społecznej
i typ B – zorientowany na zapewnienie zatrudnienia osobom dyskry-
minowanym na otwartym rynku pracy. Spółdzielnie typu A działają
w sferze opieki społecznej, ochrony zdrowia, opieki nad osobami star-
szymi, edukacji, natomiast spółdzielnie typu B dążą do zapewnienia
zatrudnienia określonym grupom zagrożonym wykluczeniem społecz-
nym, w tym osobom niepełnosprawnym fizycznie i psychicz-
1
Zob. Ustawa z dnia 8 listopada 1991 r. nr 381 o spółdzielniach socjalnych, w: Przedsiębiorstwo społeczne
w rozwoju lokalnym, Leś E., Ołdak M. (redakcja naukowa), Collegium Civitas Press, Warszawa 2007,
s. 247–250.
4
nie/intelektualnie, aktualnym i byłym pacjentom szpitali psychiatrycz-
nych, uzależnionym od narkotyków, alkoholikom, młodym pracowni-
kom z rodzin problemowych, przestępcom odbywającym pozapeni-
tencjarne formy kary. Obecnie we Włoszech istnieje około 4,5 tysiąca
spółdzielni socjalnych, z czego 70 proc. świadczy usługi socjalne,
a 30 proc. prowadzi programy reintegracji społeczno – zawodowej.
Po doświadczeniach włoskich pojawiły się następne. Można w tym
miejscu jako przykłady wskazać greckie spółdzielnie o szczególnych
celach, spółdzielnie solidarności społecznej w Portugalii, francuskie
Stowarzyszenie Spółdzielcze w Interesie Społecznym, czy też spe-
cjalne formy spółdzielni pracy w Finlandii oraz Szwecji. W każdym
z tych krajów szukano swoich pomysłów i rozwiązań prawnych
opartych o własne doświadczenia.
Polskie rozwiązania też nie pojawiły się znikąd, bowiem niewątpli-
wie możemy się pochwalić własnymi, wieloletnimi doświadczeniami
na przykład w obszarze spółdzielczości inwalidów i niewidomych.
Niestety po 1989 roku spółdzielnie te znalazły się w impasie, uznano
je za relikt PRL i pozbawiono wielu dotychczasowych uprawnień.
Dlatego też potrzebne były nowe rozwiązania, nadające nowy ton
rozwiązaniom spółdzielczym, a jednocześnie odwołujące się do na-
szych krajowych doświadczeń. Tak narodziła się
ustawa z dnia
27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych
.
Z włoskimi rozwiązaniami ma ona – tylko lub aż – wspólne idee. Nie
jest w żadnym stopniu ich kopią czy automatycznym powielaniem.
Powstawała w oparciu o nasze wzory oraz w środku naszych pol-
skich swar i konfliktów. Ci, którzy uważają, że jest „nie taka”, że
zawiera wiele złych rozwiązań muszą pamiętać, że jej uchwalenie
poprzedziły protesty niektórych środowisk uważających, że spowo-
duje ona masowe oszustwa przedsiębiorców, że zaburzy konkurencję
czy popsuje rynek. Dlatego też pierwsza próba uchwalenia ustawy
w 2005 r. zakończyła się fiaskiem. Druga – chociaż skuteczna – pró-
ba w 2006 r. okupiona została licznymi kompromisami, które wypa-
czyły pierwotne przesłanie twórców ustawy. Dopiero głęboka nowe-
lizacja uchwalona w 2009 r., nad którą środowiska społeczne praco-
wały ponad dwa lata doprowadziła do istotnych zmian mogących
ułatwić rozwój spółdzielczości socjalnej.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]