[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Włodzimierz ŁabanowskiBEZPIECZEŃST WO UŻYTKOWANIA MASZYNPoradnik dla pracodawcówWarszawa 2013Spis treści1. Wprowadzenie2. Europejska koncepcja bezpieczeństwa użytkowania maszyn3. Wymagania dla maszyn nowych (wymagania zasadnicze)4. Wymagania dla maszyn starych (wymagania minimalne)5. Eksploatacja maszyn – obowiązki użytkownika6. Rola norm zharmonizowanych w koncepcji kształtowania bezpieczeństwa7. Techniczne środki ochronne przed zagrożeniami mechanicznymi8. Elementy systemów sterowania związane z bezpieczeństwem9. Zespalanie i modernizowanie maszyn10. Materiały źródłowe351115233039444851Redaktor prowadzący:Maciej SokołowskiProjekt okładki:Dorota ZającZdjęcie na okładce:Andrzej JaworskiOpracowanie typograficzne i łamanie:Jan KlimczakCopyright©Państwowa Inspekcja Pracy 2013 12052/03/00PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACYGŁÓWNY INSPEKTORAT PRACYWARSZAWA 2013www.pip.gov.pl1. WprowadzeniePublikacja przeznaczona jest dla pracodawców (użytkowników maszyn) i innych osób od-powiedzialnych za bezpieczeństwo maszyn. Informacje tu zawarte powinny ułatwić praco-dawcy realizację obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracyprzy stosowaniu maszyn i innych urządzeń technicznych.W broszurze przedstawiono europejską koncepcję zapewnienia bezpieczeństwa użytko-wania maszyn, która znalazła odzwierciedlenie w polskim prawodawstwie. Wymieniono obo-wiązki pracodawcy związane z wyposażaniem stanowisk pracy w nowe maszyny oraz obo-wiązki związane z właściwą eksploatacją użytkowanego sprzętu roboczego. Opisano minimalnewymagania techniczne wraz z przykładami działań dostosowawczych. Wskazano na istotnąrolę norm zharmonizowanych w procesie kształtowania bezpieczeństwa użytkowania ma-szyn. Zawarto także wskazówki pozwalające określić czy przeprowadzona przez użytkownikamaszyny modernizacja była na tyle głęboka, że maszyna musi być zakwalifikowana jako no-wa. Przedstawiono też możliwe do zastosowania środki techniczne chroniące przed zagroże-niami mechanicznymi.Stan prawny na 1 listopada 2013 r.342. Europejska koncepcja bezpieczeństwaużytkowania maszyn2.1. Podział maszyn na nowe i stareW 1986 r. dwanaście krajów europejskich podpisa-ło Jednolity Akt Europejski, wprowadzający do Trakta-tu Rzymskiego (ustanawiającego EWG) nowe artykuły:100a i 118a. Artykuły te wyznaczyły dwa przyszłe kie-runki działań Wspólnoty Europejskiej, tj. zapewnienieswobodnego przepływu towarów między krajami Wspól-noty oraz ochronę zdrowia obywateli, zarówno w życiuprywatnym, jak i zawodowym. W roku 1992 wymienio-ne artykuły zostały zastąpione odpowiednio artykuła-mi 95 i 137 Traktatu Amsterdamskiego (Traktatu usta-nawiającego Wspólnotę Europejską), a w 2007 rokuartykułami 114 i 153 Traktatu Lizbońskiego (Traktatuo funkcjonowaniu Unii Europejskiej).Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Eu-ropejskiej zasadniczo polega na ustanowieniudwóch filarów bezpieczeństwa: dla maszyn po razpierwszy wprowadzanych na rynek Unii Europej-skiej tzw. maszyn nowych i maszyn już użytkowa-nych, tzw. maszyn starych.Koncepcja ta opiera sięna wzajemnym współdziałaniu projektantów i produ-centów maszyn z ich użytkownikami.Konstrukcja maszyn nowych powinna zapewniaćbezpieczeństwo na wysokim, określonym poziomie,natomiast maszyny stare powinny być dostosowanei utrzymywane na poziomie minimalnym (niższym niżw przypadku maszyn nowych), pozwalającym zapew-nić bezpieczeństwo użytkowania.2.1. A. Maszyny noweWspomniany art. 95 Traktatu Amsterdamskiego(obecnie art. 114 Traktatu Lizbońskiego) był podstawądo wydania tzw. dyrektyw nowego podejścia, harmoni-zujących przepisy techniczne w Europie i ustalającychWYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWAPRZY BUDOWIE I UŻYTKOWANIU MASZYNWE WSPÓLNOCIE EUROPEJSKIEJart. 114Traktatu Lizbońskiegodawny art. 95 (TA) i art.100a (TR)swobodny przepływ towarówart. 153Traktatu Lizbońskiegodawny art. 137 (TA) i art.118a (TR)ochrona zdrowia obywatelidyrektywyEkonomiczneWYMAGANIA ZASADNICZESpołeczneWYMAGANIA MINIMALNEmaszyny „nowe”DYREKTYWA MASZYNOWA 2006/42/WE(dawna 98/37 i 89/392)producent(dostawca, importer)użytkowany sprzęt roboczyDYREKTYWA NARZĘDZIOWA 2009/104/WE(dawna 89/655 + 95/63+2001/45)pracodawca(użytkownik maszyn)Rys. 1. Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Europejskiej5 [ Pobierz całość w formacie PDF ]