poznaj linuksa, E-Book, Linux
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Wprowadzenie do systemu
Linux
Wydanie 1.3.2
Copyright © 2003, 2004 Adrian Pawlik
Serwis internetowy Linux.pl
1
Z Linuksem po raz pierwszy zetknąłem się w marcu 2002 roku.
Włożyłem pierwszą płytę Mandrake 8.0 i uruchomiłem ponownie
komputer. Po niespełna godzinie czasu na moim dysku był
pierwszy w moim życiu system open source. To niesamowite
uczucie wiedzieć, że od tej chwili ma się do użytku zupełnie inny
świat... lepszy świat.
2
Spis treści
Rozdział 1: Linux, to brzmi dumnie!..........................................................................................5
Dlaczego powstała ta publikacja?..........................................................................................................................................5
Czym jest Linux.....................................................................................................................................................................5
Historia systemu.....................................................................................................................................................................6
Dlaczego warto go poznać?...................................................................................................................................................6
Czym jest dystrybucja?..........................................................................................................................................................7
Przegląd najbardziej znanych dystrybucji.............................................................................................................................7
Mandrake Linux...............................................................................................................................................................7
Red Hat............................................................................................................................................................................7
PLD..................................................................................................................................................................................7
SuSE.................................................................................................................................................................................8
Knoppix............................................................................................................................................................................8
Debian..............................................................................................................................................................................8
Slackware.........................................................................................................................................................................8
Która na początek?................................................................................................................................................................8
Rozdział 2: Instalacja systemu...............................................................................................10
Czy wystarczy?....................................................................................................................................................................10
Jak zdobyć Linuksa?............................................................................................................................................................10
Przygotowania do instalacji.................................................................................................................................................10
Rozdział 3: Pierwszy start.......................................................................................................12
Lilo - bootloader Linuksa....................................................................................................................................................12
Start systemu........................................................................................................................................................................12
Rozdział 4: Ogółem, czyli wszystko po trochu.......................................................................14
Drzewo katalogów...............................................................................................................................................................14
Hasła w systemie..................................................................................................................................................................15
Root - superużytkownik.......................................................................................................................................................15
UID i GID............................................................................................................................................................................15
Brak dostępu, czyli prawa do plików...................................................................................................................................16
Rozdział 5: Graficzne środowisko pracy............................................................. ....................18
Czym jest graficzne środowisko pracy?...............................................................................................................................18
Jakie udogodnienia płyną z jego korzystania?.....................................................................................................................18
Przegląd dostępnych środowisk...........................................................................................................................................18
KDE...............................................................................................................................................................................18
GNOME.........................................................................................................................................................................19
Rodzina BlackBox.........................................................................................................................................................19
Rozdział 6: Rzeczywista natura systemu...............................................................................20
Początki poruszania się w konsoli.......................................................................................................................................20
Midnight Commander - łatwej być nie może.......................................................................................................................21
Polecenia..............................................................................................................................................................................21
Rozdział 7: Pakiety i źródła - instalacja oprogramowania......................................................24
Czym są źródła?...................................................................................................................................................................24
Czym są pakiety?.................................................................................................................................................................24
Instalacja programów ze źródeł i pakietów.........................................................................................................................24
RPM:..............................................................................................................................................................................25
DEB:..............................................................................................................................................................................26
TGZ:...............................................................................................................................................................................26
Rozdział 8: Urządzenia............................................................................................................27
Jak reprezentowane są urządzenia w Linuksie?...................................................................................................................27
Winsprzęt - kłopot?.............................................................................................................................................................28
Instalacja urządzeń...............................................................................................................................................................28
Dźwięk w Linuksie.........................................................................................................................................................28
Modem...........................................................................................................................................................................30
3
Klawiatura multimedialna..............................................................................................................................................31
Instalacja drukarki..........................................................................................................................................................33
Rozdział 10: Jądro Linuksa.....................................................................................................35
Tryby pracy..........................................................................................................................................................................35
Funkcje systemowe (system calls).................................................................................................................................35
Przerwania......................................................................................................................................................................36
Operowanie pamięcią w Linuksie........................................................................................................................................36
Funkcjonowanie sieci..........................................................................................................................................................37
Budowa jądra.......................................................................................................................................................................37
Rozdział 11: Linki....................................................................................................................39
Gdzie szukać pomocy?........................................................................................................................................................39
Strony, które warto odwiedzić.............................................................................................................................................39
Grupy dyskusyjne................................................................................................................................................................40
Rozdział 12: Oprogramowanie................................................................................................41
Dodatek A - Linus Torvalds - autor Linuksa............................................................................43
Dodatek B - Pingwinek w logo - skąd?...................................................................................44
Standardowa adnotacja..........................................................................................................45
Zgłaszanie błędów...............................................................................................................................................................45
Informacje odnośnie wersji dokumentu...............................................................................................................................45
Podziękowania.....................................................................................................................................................................45
Pozdrowienia.......................................................................................................................................................................45
Zmiany.....................................................................................................................................46
4
Rozdział 1: Linux, to brzmi dumnie!
W rozdziale tym chcę Cię wprowadzić w świat Linuksa. Dowiesz się, czym tak naprawdę jest i dlaczego warto
go poznać. Przybliżę Ci historię i genezę tworzenia systemu. Po koniec rozdziału znajdziesz informacje czym
jest dystrybucja i którą wybrać, aby łatwo przyswoić sobie nowe środowisko pracy.
Dlaczego powstała ta publikacja?
Linux zdobywa coraz to większą popularność. Wiele firm wybiera go, jako system działający bez zastrzeżeń.
Także wiele domowych użytkowników decyduje się na zmianę systemu, chcąc poznać coś nowego,
powiększyć swą wiedzę informatyczną.
Dlatego też napisałem tą krótką publikację, mającą na celu choć w małym stopniu pomóc Ci stawiać pierwsze
kroki w Linuksie. Jak się przekonasz nie jest to system, który zrobi za ciebie to co będziesz chciał. Wiele
rzeczy wykonasz samodzielnie, co z biegiem czasu zacznie przynosić Ci ogromną satysfakcję.
Publikacja ta powstała także między innymi, dlatego, że choć można znaleźć w Internecie wszystkie zawarte
tu informacje, to zazwyczaj nie są one w jednym miejscu, co wydłuża czas ich wyszukiwania.
Czym jest Linux
Linux to stabilne i bezpieczne jądro systemu operacyjnego napisane przez fińskiego studenta Linusa
Torvaldsa. Co mam na myśli mówiąc jądro?
Wszystko: pliki, katalogi, które otwieramy, uruchamiane programy obsługiwane są przez jądro systemu. To
one odpowiedzialne jest za przydzielenie odpowiedniej ilości pamięci, a późniejsze jej zwolnienie.
Oczywiście to nie wszystkie zadania jądra - wykonuje one bardzo skomplikowane operacje, takie jak na
przykład wysyłanie i odbieranie komunikatów od sprzętu.
Tak więc Linux to wyłącznie jądro (jednak w dalszej części publikacji będę miał na myśli cały system
operacyjny). Ale praca z samym kernelem (z ang. jądro) nie przyniosłaby żadnego skutku i pożytku, gdyby nie
oprogramowanie. To właśnie dostarcza nam dystrybucja, ale o tym jaśniej powiem pod koniec rozdziału.
Linux jest darmowym i co najważniejsze wolnym systemem. Tak, tak! W każdej chwili możesz pobrać jego
dowolną odmianę z Internetu. Płyty z nagranym na nie Linuksem możesz także sprzedawać! Pozwala na to
licencja GNU GPL (General Public Licence) na jakiej jest oparty.
Wytłumaczeniu podlega jeszcze słowo "wolny". Nie chodzi tu bynajmniej o szybkość (a jak się przekonasz,
Linux to naprawdę szybki system). Wolny oznacza, że dołączony jest jego kod źródłowy, który bez
ograniczeń możemy zmieniać, poprawiać wedle naszego uznania, nie łamiąc tym samym prawa! To właśnie
zasługa GPL, w której od samego początku chodziło o rozprzestrzenianie aplikacji wraz z kodem źródłowym.
Aby bardziej zrozumieć istotę systemu, należy poznać jego historię. I choć jest ona długa, to warto ją poznać
od samego początku!
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]