[ Pobierz całość w formacie PDF ]
4
U
ZALEŻNIENIE OD PORNOGRAFII
Część IV Pomoc oraz wsparcie dla żony nałogowca
139
16. A co ze mną? Wyciąganie ręki po pomoc i wsparcie
141
17. Zaznanie ulgi, zaleczenie ran i przebaczenie
149
Dodatki
165
A. Czy uzależnienie od pornografii naprawdę istnieje?
167
B. Wybór terapeuty
173
C. Ocena problemu:
ankieta na temat korzystania z pornografii
175
D. Częste błędy w sposobie myślenia
180
E. Szkodliwy toksyczny wstyd
188
F. Ekstremalne zachowania seksualne
pobudzane przez pornografię
191
G. Wyrażanie oraz określanie uczuć
193
6. Ustalenie zdrowych granic
P
onieważ trudno jest pomóc mężowi zmienić zachowanie, jeśli on sam
tego nie chce, żona powinna skoncentrować się na ustaleniu swoich
zdrowych granic oraz wypracowaniu w sobie poczucia własnej wartości.
Na temat granic i współuzależnienia napisano wiele książek. Celem ni-
niejszego rozdziału nie jest przedstawienie szczegółowej analizy tego, co te
koncepcje oznaczają i jak do nich podejść, ale tylko zasygnalizowanie ich
istnienia. Na końcu rozdziału znajdziecie listę proponowanych materiałów
szerzej omawiających to zagadnienie.
Czym są granice?
Granica to jest to, co odróżnia i oddziela nas od innych. Podobnie jak
ogrodzenie wokół domu chroni nas przed światem zewnętrznym, zapew-
niając jednocześnie przestrzeń, w której możemy czuć się bezpiecznie.
Każda osoba jest własnym odźwiernym i decyduje o tym, kto może mieć
dostęp do najistotniejszych i najbardziej osobistych aspektów jej życia.
Pia Mellody w swojej książce
Toksyczne związki — anatomia i terapia
współuzależnienia
przedstawia trzy główne funkcje granic. Po pierwsze,
chronią nas przed intruzami, którzy mogliby wkroczyć w naszą osobistą
przestrzeń lub nas wykorzystać. Po drugie, powstrzymują nas od przekra-
czania granic osobistej przestrzeni i wykorzystywania innych. I wreszcie po
trzecie, tworzą ramy naszego samookreślenia, które definiuje nas jako jed-
nostki ludzkie
1
.
1
Mellody, P.,
Toksyczne związki — anatomia i terapia współuzależnienia
,
Jacek Santorski & Co, Warszawa 2005.
 38
U
ZALEŻNIENIE OD PORNOGRAFII
Anne Katherine charakteryzuje funkcję granic w następujący sposób:
Granice wnoszą porządek w nasze życie. W miarę jak uczymy się je
umacniać, zyskujemy wyraźniejsze poczucie własnego ja oraz naszych
relacji z innymi. Granice stwarzają nam możliwość decydowania o tym,
jak będziemy traktowani przez innych. Posiadając mocne granice, mamy
cudowne poczucie pewności siebie wywodzące się ze świadomości, że
jesteśmy w stanie się obronić i obronimy się przed ignorancją, podłością
lub głupotą innych
2
.
Na przestrzeni życia zakreślamy różne granice. Są wśród nich granice emo-
cjonalne, intelektualne, fizyczne (włącznie z seksualnymi), społeczno-
relacyjne oraz duchowe. Na przykład, kiedy znajdziesz się w windzie z nie-
znajomą Ci osobą, zwróć uwagę na swoje zachowanie. Czy stoisz obok tej
osoby? Obcy sobie ludzie zwykle stoją przy przeciwległych ścianach win-
dy. Jest to granica fizyczna. Czy da się ją przesunąć? Co się stanie, jeśli
więcej osób wejdzie do windy? Najprawdopodobniej reguły określające
Twoją granicę zmienią się i będziesz gotów stanąć bliżej nieznajomego. Tak
właśnie dzieje się z naszymi granicami. Mamy własne reguły i przekonania,
według których definiujemy siebie w stosunku do innych. Reguły te wpły-
wają na sposób, w jaki reagujemy na różne sytuacje, oraz na to, jak przebie-
gają nasze interakcje z innymi. Choć różnorodne okoliczności mogą zmienić
nasze granice, każda osoba decyduje, na ile jej granice mogą ulec rozszerzeniu.
W związkach małżeńskich granice pozwalają na ustanowienie limitów
zapewniających optymalne środowisko dla rozkwitu zdrowej intymności.
Granice oddzielające nas od współmałżonka są zazwyczaj bardziej przej-
rzyste niż te, które oddzielają nas od innych. Przez
przejrzystość
rozumiemy
to, co można zobaczyć za murem ochronnym wzniesionym wokół siebie
przez drugą osobę, oraz co ta osoba może zobaczyć poza naszym murem.
Przejrzyste osoby pozwalają innym zobaczyć swoje prawdziwe wnętrze. Ta
przejrzystość sprawia, że małżonkowie o wiele lepiej poznają siebie nawza-
jem niż ludzi spoza ich związku. Stwarza ona również podatność na zranie-
nie, jeżeli jeden z partnerów wykorzysta zaufanie wynikające ze szczegól-
nej więzi łączącej go z drugim partnerem. Kiedy linia wyznaczająca granicę
2
Katherine, A.,
Boundaries, Where You End and I Begin
, Fine Communications,
New York, NY 1991.
W
YDANIE WOJNY UZALEŻNIENIU OD PORNOGRAFII
39
zostanie przekroczona, dochodzi do naruszenia granicy. Granica zostaje
naruszona, kiedy mąż, w pogoni za pozamałżeńską satysfakcją seksualną,
pozwala sobie na korzystanie z pornografii. Ginie zaufanie. Uczucie szacunku
zostaje nadwyrężone. W odpowiedzi na naruszenie granic należy je prze-
wartościować, powiedzieć o tym partnerowi i na nowo je określić. Danie
partnerowi do zrozumienia, że naruszył granice, może polegać po prostu na
zakomunikowaniu mu tego w asertywny sposób. Jeżeli przekroczył granicę
nieumyślnie, prawdopodobnie przeprosi i podejmie odpowiednie kroki, aby
to się nie powtórzyło.
Przykładem granicy dotyczącej korzystania z komputera może być re-
guła wymagająca, aby każdy członek rodziny zgłosił przypadkowe zetknię-
cie się z materiałami pornograficznymi w czasie używania komputera. Jeżeli
zdarzyło się to mężowi i powiadomi o tym żonę, można ten incydent prze-
analizować i ustalić strategię, aby w przyszłości go uniknąć. Staje się on
edukacyjnym przykładem dla całej rodziny. Granica ta zabezpiecza również
przed zrodzeniem się uczucia wstydu i poczucia winy spowodowanych nie-
zamierzonymi zajściami. Ustalona zostaje dobra granica niedopuszczająca
sekretów i stwarzająca w rodzinie atmosferę zaufania w zakresie korzysta-
nia z komputera.
Jeżeli masz do czynienia z egoistą, może on nie przejmować się tym, że
narusza Twoje granice. W takim przypadku należy je wzmocnić i przewar-
tościować. Proces przewartościowywania może spowodować konieczność
zmian uprzednio ustalonych reguł. Na przykład pewna żona, po odkryciu,
że mąż od dawna uprawia samogwałt, patrząc na pornograficzne materiały,
powtórnie określiła swoją granicę fizyczną i postanowiła nie współżyć z nim
seksualnie do czasu, aż zwróci się o pomoc do profesjonalisty. W normal-
nych okolicznościach taka granica uważana byłaby za niezdrową, ponieważ
związek małżeński oznacza jedność współmałżonków włącznie z intymno-
ścią seksualną. Jednak kiedy zaufanie umożliwiające tę bliskość jest zagro-
żone przez naruszenie granic, można oraz należy je zrewidować.
W pewnym sensie tworzenie i określanie na nowo granic może wyglądać
na wprowadzanie konsekwencji. Choć może tak być, nie jest to celem gra-
nic. Właściwe granice mają na celu zwiększenie szansy na zdrową intym-
ność. Ustalanie granic jest posunięciem podyktowanym miłością. Przesła-
nie istnienia granic jest takie, iż na tyle zależy Ci na danej osobie, że chcesz
[ Pobierz całość w formacie PDF ]