tekst, Kursy, Programy, ascczytanie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Co roku s�yszymy o niszczycielskiej sile po�ar�w -p�on� lasy podpalane przez bezmy�lnych turyst�w, kto� zostawia gdzie� niedopa�ek papierosa, kto� inny zapomina o wy��czeniu �elazka. Zdarzaj� si� te� celowe podpalenia.W staro�ytno�ci Neron, jeden z w�adc�w imperium rzymskiego, wyda� rozkaz podpalenia Rzymu. Dlaczego? Nie podoba�o mu si� to miasto, uwa�a� r�wnie�, �e panuje tam zbyt du�y nieporz�dek i chaos. Ten szalony w�adca chcia� stworzy� dla siebie now�, pi�kn� siedzib�, kt�ra sta�aby si� pomnikiem jego poczucia pi�kna, geniuszu i wielko�ci.Wielkie po�ary wybucha�y te� ze zwyklejszych przyczyn. Na przyk�ad wielki po�ar, kt�ry zniszczy� Chicago w 1871 roku, zosta� wywo�any przez pewnego nietrze�wego cz�owieka, kt�ry rozbi� lamp� naftow�, pracuj�c w stodole. Czasem przyczyn� katastrofy staj� si� si�y przyrody. Tak by�o w wypadku pami�tnego po�aru, kt�ry na pocz�tku dwudziestego wieku zniszczy� ameryka�skie miasto San Francisco. Bezpo�redni� przyczyn� wybuchu ognia by�o trz�sienie ziemi, ale ogrom zniszcze� zosta� spot�gowany przez ludzi - zbyt wysokie budynki, cz�sto jeszcze drewniane, bardzo ciasne uliczki, po kt�rych wozy stra�y po�arnej nie mog�y nigdzie dojecha�, brak plan�w, jak przeprowadza� akcj� ratownicz�.Noc 17 kwietnia 1906 roku zapowiada�a si� w San Francisco spokojnie. Jednak ju� o 5.13 nad ranem gwa�towne wstrz�sy zerwa�y mieszka�c�w z ��ek. Trz�sienie trwa�o 75 sekund i mia�o si�� ponad 8 stopni w 12 stopniowej skali Richtera. Rozleg� si� og�uszaj�cy huk, jakby wystrzeli�o naraz 100 armat. Olbrzymie budynki falowa�y i �ama�y si�, z innych odpada�y fragmenty elewacji. Ludzie w pop�ochu wypadli na us�ane gruzem ulice.Jednak prawdziwe piek�o mia�o si� dopiero rozp�ta�. P�kni�te przewody gazowe, rozbite piece i paleniska, spl�tane przewody elektryczne wywo�a�y seri� po�ar�w. Nad ranem w r�nych punktach miasta wybuch�y pi��dziesi�t dwa po�ary.Stra� po�arna rzuci�a si� do t�umienia ognia, wi�kszo�� wodoci�g�w zosta�a jednak uszkodzona: Jedynie w pobli�u zatoki, nad kt�r� po�o�one jest miasto, �atwo by�o o wod�. Na terenach po�o�onych w g��bi l�du pr�bowano t�umi� ogie� za pomoc� wybuch�w dynamitu, jednak najcz�ciej bez powodzenia. Wkr�tce po�ary zacz�y si� rozprzestrzenia�. Ogie� szala� trzy dni.W mie�cie dochodzi�o do koszmarnych scen. T�umy ludzi ocala�ych z ognia gromadzi�y si� na otoczonych przez szalej�ce p�omienie placach, staraj�c si� przetrwa� kataklizm. Brakowa�o wody i jedzenia, wielu ludzi wierzy�o, �e nadszed� zapowiadany przez wr�biarzy koniec �wiata. Co chwila wybucha�a panika. Wojsko z trudem panowa�o nad sytuacj�.Dopiero 21 kwietnia nad ranem po�ary wygas�y. Miasto wygl�da�o okropnie. Ponad 25 tysi�cy budynk�w uleg�o zniszczeniu, 250 tysi�cy ludzi mieszka�o na ulicach, poniewa� nie mieli dok�d p�j��.Na szcz�cie ludzie, kt�rzy zaj�li si� odbudow� miasta, wzi�li sobie do serca lekcj�, jakiej udzieli�a im natura. Nowe San Francisco w niczym nie przypomina ciasnego miasteczka z pocz�tku stulecia. Projektanci wykorzystali mo�liwo�� wybudowania od pocz�tku miasta i postarali si� o dostosowanie jego plan�w do warunk�w naturalnych - zaplanowali na przyk�ad szerokie ulice, du�o hydrant�w. R�wnie� konstrukcje budynk�w zosta�y wzmocnione i cho� w cz�ci uodpornione na zdarzaj�ce si� cz�sto w tamtym rejonie trz�sienia ziemi.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]