[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Alfred SzklarskiTOMEK NA WOJENNEJŚCIEŻCENieoczekiwany napadOgnisto krwisty mustang drugimisusami pędził przez rozległą prerie.Jeździec siedzący na nim pochylił się nisko do przodu, aby obszernymrondemwyszywanegosrebremsombreraosłonićtwarzprzedsmagnięciami wiatru. Półdziki szlachetny rumak z nieokiełznaną pasjąprzeskakiwał pojawiające się na jego drodze kolczaste kaktusy, zręcznieomijał wykroty i gnał przed siebie, brzuchem po purpurowej szałwiporastającej szeroką równinę. wiatru upajał jeźdźca i wierzchowca.. Długomkną wlokąc za sobą po stepie wydłużony cień.Zaraz człowiek uniósł głowę. Wydal okrzyk radości, a następnieostro ściągnął cugle wierzchowca. Musiał posiadać niezwykłą zręczność isile, gdyż osadzony na miejscu mustang czterema kopytami zarył siewziemie. Przez krótka chwilę okazywał niezadowolenie; przysiadł na zadzie,stawał dęba, lecz wprawne dłonie jeźdźca szybko zmusiły go doposłuszeństwa.Młody człowiek lewą ręką zsunął do tyłu filcowy kapelusz o szero-kichkresach,któryopadłmunaplecy,zawisającnarzemieniuprzełożonym pod brodą. W ogorzałej od słońca twarzy błysnęły wesołe,jasne oczy. Teraz z większym prawdopodobieństwem można było ocenićjego wiek. Mógł mieć około szesnastu lub siedemnastu lat, chociaż zpostawy wyglądał na dziewiętnaście. Wrażenie to wywoływały jegoszerokie bary, wysoki wzrost oraz wyrobione mięśnie, uwydatniające siępod obcisłą, barwną koszulą flanelową.Jeździec uspokoił rumaka, po czym z uwagą spojrzał przed siebiena południe, gdzie wśród grupy poszarpanych skal wystrzelała ku niebudość wysoka góra - cel jego porannej wycieczki. Wznosiła się na samympograniczu Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Meksyku. Z jejwłaśnie szczytu zamierzał przyjrzeć się bliżej meksykańskiej ziemi, którejpółnocne rubieże, ze względu na częste napady rabunkowe i utarczkizbrojne, zwano “wiecznie płonącą granicą”.Z miejsca, w którym zatrzymał się. jeździec, można było dokładnieodróżnić linie załomów na. stokach góry. Wyraziście też rysowały siępotężne kaktusy, pokaźniejsze krzewy szałwi orazgłazyzalegające samwierzchołek.Mimo to chłopiec nie dal się zwieść wzrokowemu zbudzeniu,któremu łatwo ulec przy ocenianiu odległości w nadzwyczaj przejrzystympowietrzu stepowym. Góra oddalona była od mego jeszcze o trzy lubcztery kilometry, postanowił wiec zwolnić tempo jazdy, aby zachować siłyrumaka na drogę powrotna Lekko dotknął szyi mustanga, półdzikiwierzchowiec posłusznie ruszył stępa.Chłopiec bacznie rozgląda] się po okolicy. Bliskość Meksyku budziław nim niezwykłą ostrożność. Nie mógł lekceważyć słów doświadczonegoszeryfa Alana, wyraźnie ostrzegającego, iż na pograniczu stale należy miećsię na baczności. Chociaż pomiędzy obydwoma państwami już od wielu latpanowały pokojowe stosunki, zbrojne oddziały, złożone z Meksykanów iIndian meksykańskich, często przemykały się na stronę amerykańska wcelu zagarnięcia stada bydła lub owiec, a czasem wzięcia do niewoli dzieci,które potem przymusowo zatrudniano na ranczo. Te lokalne najazdyniespokojnych sąsiadów pobudzały Amerykanów i Indian przebywającychw nadgranicznych rezerwatach1do odwetu, a nieraz nawet do zaczepnychkroków. Trwała tu więc ustawiczna walka podjazdowa, w której nie brakbyło krwawych ofiar.Młody Polak, Tomek Wilmowski - on to bowiem byt owymsamotnym jeźdźcem - nie lękał się niebezpieczeństw. Nie lubił jednaklekkomyślnie narażać się na nie, ponieważ doświadczenie nabyte podczas1Rezerwaty - terytoria wydzielane przez europejskich kolonizatorów krajowcom w Ameryce Północneji Południowej,w Afryce i Australii.W Stanach Zjednoczonych proces wypierania Indian z terenów wschodnich, najbardziejurodzajnych, zapoczątkowany został na przełomie XVIII j XJX w. Prezydent Jefferson postulowałusunięcie wszystkich Indian z terenów na wschód od Missisipi, a jego następcy prowadzili podobnąpolitykę. W 163? r. Kongres zatwierdził wreszcie utworzenie Indiańskiego Kraju{Indian Territory),obejmującego tereny dzisiejszych stanów Oklahoma, Kansas. Nebraska, Dakota Północna iPołudniowa. Na. mocy tej ustawy obszary na zachód od Missisipi miały być oddane na wieki pięciutzw. cywilizowanym narodom; Czikasawom, Czirokezom, Kri, Seminolom i Czoktawcm. Przymusoweprzenoszenie Indian półosiadłych. rolniczych na obszary często wrogich implemionkoczowniczo -myśiwskich powodowało ostre walki mię d z y plemienne i przyniosło wiele ofiar. W Traverse desSioux w 1851 r. wymuszono na Saniee Dakotach zrzeczenie się części ziem. W tym samym czasie wForcie La ramie plemiona Równin Wewnętrznychpodnaciskiem rządu przyrzekły nie napadać naemigrantów na Szlaku Oregoriskim i uznały prawo rządu do budowania dróg i fortów wzdłuż Szlakuw Lndiaiiskim Kraju. Po tym złamaniu zasady nienaruszalności Kraju szybko następowały dalszeograniczenia popierane użyciem siły. Coraz mniej ziemi zostawiano Indianom, aż v, 1907 r.wszystkie plemiona osadzono w rezerwatach.włóczęgi po świecie uczyniło go roztropnym i rozważnym.Tomek zaledwie od tygodniaprzebywał w Nowym Meksyku2tutaj,według zapewnień ojca. powinien całkowicie odzyskać siły. nadwątlone postratowaniu przez rozjuszonego nosorożca afrykańskiego podczas ostatniejwyprawy łowieckiej w Ugandzie3, Kilkumiesięczny wypoczynek w Angliipozwolił mu już zapomnieć o ciężkiej chorobie i gdy nadarzyła się okazjado wyjazdu na dalekiDziki Zachód34, skwapliwie przyjął propozycjeojca.Miał ku temu dwa powody. Po pierwsze, poznana wcześniej w nie-zwykłych okolicznościach w Australii młodsza od niego Sally, udając sięobecnie do szkoły w Anglii, zatrzymała się po drodze na dłuższywypoczynek u swego stryjka zamieszkałego w Nowym Meksyku. Tomekmiałspędzićzniąwakacjewnadzwyczajzdrowychwarunkachklimatycznych, a potem wspólnie odbyć powrotną drogę do Anglii. Podrugie - Tomek, jego ojciec oraz ich dwaj przyjaciele, Smuga i bosmanNowicki, wciąż trudnili się łowieniem dzikich zwierząt dla wielkiegoprzedsiębiorstwa Hagenbecka, dostarczającego do ogrodów zoologicznychi cyrków różne okazy fauny świata. Hagenbeck cenił odważnych Polaków,ponieważ zawsze bez wahania podejmowali się trudnych zadań. Kiedydowiedziałsię,żeWilmowskimazamiarwyprawićswegoprzedsiębiorczego syna w podróż do Stanów Zjednoczonych, postanowiłpowierzyć mu pewną misję. Zaproponował Tomkowi, aby zwerbował tamtrupę Indian, którzy za odpowiednim wynagrodzeniem zgodziliby się braćudział w przedstawieniach cyrkowych. Wszak Indianie byli powszechnieznani ze wspanialej tresury mustangów i brawurowej jazdy. Oryginalnyobóz indiański, przeniesiony w całości do Europy, na pewno wzbudziłbydużezainteresowanie.Przecieżjeszczepamiętanoheroicznewalkiczerwonoskórych wojowników z lat 1869-1892, toczących do ostatka2Nowy Meksyk - kraina Indian. Ziemia odkryta w 1539 r. przez Marcowa de Niżą i badana przezekspedycję Coronada. Po 1821 r. Nowy Meksyk słał się prowincja niepodległego Meksyku. Na mocytraktatu Guadalupe Hidalgo z 1848 r., kończącego wojnę Meksyku ze Stanami Zjednoczonymi,prowincja ta została włączona do USA jako terytorium obejmujące Arizonę i cześć Kolorado, i 1912 r.terytorium Nowy Meksyk wstąpiło jako stan do Unii Stanów Zjednoczonych. Podczas pobytu Tomkana pograniczu amerykańsko-meksykanskim jeszcze trwałv niepokoje i wzajemne napady.3Przygody Tomka podczas poprzednich wypraw opisane zostały w powieściach. Tomek w krainiekangurów i Tomek na Czarnym Lądzie.4Daleki Dziki Zachód (Far Wild Weil) - nazwa terytoriów znajdujących, się w zachodniej częściStanów Zjednoczonych A. P., pochodząca z okresu, kiedy ziemie te przeważnie zamieszkiwaliwojowniczy Indianie.zaciekły bój o utrzymanie swojej wolności Nazwiska nieustraszonychwodzów, jak: Siedzący Byk, Czerwona Chmura. Cochise i Geronimo5siatysię symbolem bohaterstwa Indian.Tomek Wilmowski udając się na tak długo oczekiwane spotkanie zeswoją młodą przyjaciółką, z radością przyjął propozycje Hagenbecka.Wszak w ten sposób mógł osobiście poznać dzielnych Indian, dla którychzawsze odczuwał duży szacunek. Oczywiście ojciec Tomka obawiał sięwysłać zbyt nieraz porywczego syna na samodzielną długą wyprawę, toteżjako opiekun wyruszył z nimjego najserdeczniejszy druh, bosman Nowicki.Dwaj przyjaciele od tygodnia przebywali w gościnie u stryja Sally,szeryfaAllana,Tomkowinigdynieciążyłaopiekadobrodusznegomarynarza. Obaj byli niespokojnymi duchami i obaj przepadali zaprzygodami. W dodatku olbrzymi bosman od chwili przybycia na ranczoAllana spędzał większość czasu w towarzystwie ładnej i przemiłej Sally,zważając, aby nie stała się jej jakakolwiek krzywda. Dingo, wierny piesTomka, również przypomniał sobie widocznie, że to właśniemałaAustralijka była jego pierwszą panią, gdyż nie odstępował jej na krok.Tomek korzystał wiec z całkowitej swobody. Już w pierwszych dniachrozpoczął samotne wypady konne, aby dokładnie poznać okolice oraznawiązać przyjazne stosunki z Indianami mieszkającymi w pobliskichrezerwatach.Obecnie w doskonałym humorze zbliżał się do celu porannej wycie-czki. Cieszył się, że wkrótce ujrzy meksykańską ziemię, znaną mu jużtrochę z książek polskiego podróżnika Emila Dunikowskiegoodbywał wyprawy badawcze do Stanówpotem szczegółowo opisywał swe spostrzeżenia i przygody.Samotna góra stawała się obecnie z każdą chwila wyższa, corazszerzej przełamała horyzont zasnuty liliową mgiełka. Wkrótce Tornei.5 Siedzacv Byk (Silling Bull) i Czerwona Chmura {Red Cloud) byli wodzami szczepu Siuksów (Sioux); natomiast Cochise iGerommo przewodzili szczepom Apaczów (Apache).6 Dr Emil Dunikowski, profesor lwowskiegouniwersytetu, przy końcu XIX w. przedsiębrał naukowepodróże do Sianów Zjednoczonych i Meksyku. Przewędrował Siany Zjednoczone ze wschodu nazachód; przebywał w Górach Skalistych, Nowym Meksyku L Arizonie. Przeżywał niezwykłe przygodywśród Indian i poszukiwaczy złota, a gdzie tylko zetknął się z polskimi emigrantami, wiek opowiadałim o odległe) Ojczyźnie. Razem z Polakiem Witoldem Szyszla zapuścił się daleko na trzęsawiskaFlorydy zamieszkane przez Indian Seininolów. Dunikowski przemierzył Meksyk wszerz i wzdłuż,czyniąc wszędzie ciekawe spostrzeżenia. Później napisał szereg interesujących ksiązek. a miedzyinnymi:Meksyk i szkice z podróży po AmeryceiOd Atlantyku poza Góry Skaliste,6,któryZjednoczonych oraz Meksyku. a [ Pobierz całość w formacie PDF ]