[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1.1. Zasady Techniki boksu
Technika w boksie - to całokształt sposobów prowadzenia akcji w obronie i ataku.
Taktyczna dojrzałość boksera pozostaje w prostym stosunku do jego przygotowania
technicznego. Im bogatsza jest technika boksera, tym bardzie różnorodna taktyka.
W szerokim pojęciu techniki bokserskiej zawierają się: umiejętność szybkiego, lekkiego
poruszania się po ringu, co pozwala bokserowi wybrać w błyskawicznie zmieniających się
sytuacjach walki odpowiedni moment dla ataku i obrony; opanowanie wszystkich ciosów
atakujących, opartych na dokładnej koordynacji ruchu, wykonywanych nieoczekiwanie,
szybko, dokładnie z nieodzowną ostrością i siłą; trwałe wiadomości i nawyki w zakresie
akcji obronnych, zabezpieczające przed ciosami przeciwnika; opanowanie techniki
kontrciosów, w połączeniu ich z tą czy inną obroną.
Opanować technikę boksu i stosować ją w walce może tylko bokser wszechstronnie
fizycznie przygotowany, doskonale panujący nad ruchami swego ciała.
Technika walki jest dla boksera jego orężem, którym posługuje się on, realizując swoje
plany taktyczne. Dlatego technika powinna być przez boksera opanowana w zupełności,
ażeby mógł on w trakcie walki posługiwać się nią pewnie i swobodnie.
Prawidłowe, celowe stosowanie dobrze przyswojonej techniki pozwala bokserowi w
sposób nieprzymuszony, szybko i lekko przeprowadzać najbardziej skomplikowane i
różnorodne działania.
Szybkie tempo walki wymaga, aby ruchy boksera były do maksimum celowe. Dla techniki
boksu charakterystyczne jest kolejne następowanie i wzajemna zależność wszelkich
ruchów: każdy ruch powinien jakby wypływać z poprzedniego, przedłużając go.
Walka w ringu charakteryzuje się nieprzerwanym następowaniem po sobie
najróżnorodniejszych ruchów bojowych, wykonywanych po uprzednim wypracowaniu
dogodnych pozycji wyjściowych, a wypływających z sytuacji, jakimi zakończyły się ruchy
poprzednie. I tak atakując seriami ciosów, przy końcu każdego ciosu bokser przyjmuje
pozycję wyjściową, z której łatwo może wyprowadzić taki czy inny cios następny. Po
czym nowy cios itd. Ruchy boksera, jeśliby nie potrafił on stosować na przemian obron i
ciosów z naturalną płynnością, byłyby niepowiązane i kanciaste, kosztowałyby wiele
wysiłku i powodowałyby rozproszenie uwagi, tym więcej szkodliwe, że bokser musi
działać szybko i bez przerwy w zmieniających się warunkach.
Każdy bokser powinien dążyć do wypracowania sobie indywidualnego stylu walki, w
oparciu o podstawowe zasady techniki, ogólnie przyjęte w szkoleniu.
Młodzi bokserzy powinni, poczynając od pierwszych kroków, przyswajać sobie prawidłowe
nawyki. Które stanowią podstawę dobrego stylu.
1.2 Pozycja bokserska
Określeniem pozycja bokserska oznaczamy wyjściową pozycję bojową, z której bokser,
będąc równocześnie w stałej gotowości bojowej, może w każdym momencie rozpocząć
akcję, wcielać w czyn swoje plany i uprzedzać zamierzenia przeciwnika. W ten sposób
pozycja bokserska jest, w rzeczywistości, uniwersalną bojową pozycją wyjściową,
stosowaną zarówno przy zaczepnych, jak i obronnych działaniach.
Walka na ringu wymaga od boksera dużego skupienia uwagi. Uwagę boksera powinny
cechować czujność, ciągłość i wytrwałość. Bokser musi we właściwym czasie widzieć, jak
zmieniają się przygotowawcze ruchy przeciwnika, musi umieć odgadnąć z nich charakter
zamierzanego ataku czy obrony.
Pozycja bokserska w trakcie walki nic może być wciąż taka sama: zmienia się położenie
rąk, nóg i tułowia; położenia wyjściowe zmieniają się w zależności od rodzaju
przygotowawczych ruchów boksera, wynikających z jego zamierzeń, i od oceny
zachowania się przeciwnika.
Każdy bokser w czasie walki stosuje i zachowuje pozycję bokserską wg indywidualnej
maniery (rys, l). To pomaga bokserowi z największym sukcesem wykorzystać w walce
swoje fizyczne i psychiczne walory.
Na przykład, mistrz ZSRR w wadze ciężkiej, Algierdas Szocikas, trzyma się na ringu w
wyprostowanej, zbalansownnoj, prawostronnej pozycji, pozwalającej mu lekko i szybko
poruszać się po ringu i z większym efektom posługiwać się silniejszą lewą ręką. Jego
taktyce, opartej na zaskakujących atakach z dystansu, sprzyja wyjątkowa zwinność w
poruszaniu się po ringu. Pozycja mistrza wagi rnuszej ZSRR Anatola Bułakowa,
zmieniając się w trakcie walki, pozwala mu, działać jednakowo skutecznie zarówno w
dystansie, jak i w półdystansie. Zmysł obserwacyjny i prawidłowa ocena właściwości
przeciwnika, umiejętność wyboru właściwego momentu dla ataku, umiejętność
reagowania we właściwym momencie i w odpowiedni sposób na poczynania przeciwnika,
pozwalają Bulakowowi boksować ekonomicznie, i jakby bez pośpiechu.
Mistrz ZSRR w wadze półśredniej Ś. Szczerbakow zabezpiecza swoją obronę skupioną
pozycją, wzmacniając jej szczelność unikami i odchyleniami, wykorzystując dla obrony
ręce, z równoczesnym zachowaniem możliwości zadawania ciosów. W walce wykorzystuje
on umiejętnie swój stosunkowo niewysoki wzrost. Wyjątkowy stopień rozwoju fizycznego,
jednakowo silne ciosy z obu rąk, umiejętność odkrywania przeciwnika, a także szybkiego
spostrzegania odkrytych miejsc na jego ciele i równoczesna zdolność natychmiastowego
zadawania ciosów, przyczyniają się do sukcesów jego taktyki, zmierzającej prawie
zawsze do decydującego zwycięstwa.
Indywidualność bojowej pozycji zależy przede wszystkim od fizycznych i
psychologicznych właściwości boksera. Jednakże w początkowym okresie szkolenia
indywidualizacja pozycji bokserskiej jest niedopuszczalna. Nie zapoznawszy
początkującego z zasadniczą pozycją bokserską, nic nauczywszy go pewnie działać w tej
pozycji, trener nic powinien jej indywidualizować. Jedynie przyswoiwszy sobie zasadniczą,
ogólnie przyjętą pozycję, bokser potrafi wyrobić swoistą pozycję indywidualną,
odpowiadającą jego bojowym właściwościom. W przeciwnym wypadku bokser może
nabrać nieprawidłowych nawyków.
Przy indywidualizacji pozycji bokserskiej nie wystarczy kierować się tylko zewnętrznymi,
warunkami fizycznymi boksera (długość ramion, wzrost itp.), nic uwzględniając jego
właściwości psychologicznych. Bokser o silniejszej prawej ręce stoi lewą stroną tułowia w
przód (w półobrocie do przeciwnika), zapewniając tym samym swojej prawej ręce
bardziej korzystne położenie wyjściowe dla zadawania silnych ciosów. Lewa noga,
wysunięta ku przodowi, opiera się o podłogę całą stopą. Prawa stopa znajduje się w
odległości niewielkiego kroku w tyle i na pot kroku w prawo, równolegle do lewej,
dotykając podłogi swoją przednią częścią. W stosunku do przeciwnika, stopy zwrócone są
o pół obrotu w prawo. Ciężar ciała rozłożony równomiernie na obu, z lekka zgiętych
nogach, co daje możliwość swobodnego wykonania kroku dowolną nogą w dowolnym
kierunku. Tułów wyprostowany dla ułatwienia balansowania w czasie poruszania się po
ringu.
1.3 Poruszanie się po ringu.
Szybkość i dokładność ruchów nóg, umiejętność dokonania właściwej oceny czasu i
dystansu, grają zasadniczą rolę zarówno przy zadawaniu ciosów, jak i w wypadku
stosowania akcji obronnych. Bokser powinien umieć zręcznie i szybko poruszać się po
ringu.
Zasadnicza przewaga lekko poruszającego się boksera polega na tym, że dezorientuje on
przeciwnika swoją ruchliwością, nie pozwalając mu skoncentrować się na tej czy innej
akcji. Bokser, poruszając się swobodnie i szybko, przygotowuje sobie dystanse i sytuacje
potrzebne mu do przeprowadzenia akcji zaczepnych, bądź obronnych. Poruszając się po
ringu, bokser czyni to, posuwając się ślizgającymi się krokami na przedniej części stóp.
Posuwiste kroki pozwalają mu stale zachować dogodną pozycję ciała przy szybkim tempie
walki i tym samym łatwo stwarzać wyjściowe sytuacje do zadawania ciosów. Opanowanie
techniki poruszania się po ringu jest jednym z pierwszych i zasadniczych warunków przy
nauce boksu.
Z początku przyswaja się pojedyncze kroki we wszystkich kierunkach, bezpośrednio z
bokserskiej pozycji. Krok w przód 'wykonuje się lewą noga, po czym podciąga się prawą
nogę do pozycji analogicznej do wyjściowej. Krok w tył wykonuje się prawą nogą, krok w
lewo - lewą i w prawo - prawą nogą.
W ten sposób, pierwszy krok zawsze wykonuje noga stojąca bliżej kierunku
zamierzonego ruchu. To jest obowiązujący warunek przy poruszaniu się po ringu. Bokser
powinien także utrzymywać nieodzowną do zachowania stateczności odległość między
stopami i unikać krzyżowania nóg.
Schemat elementów poruszania się bokserów po ringu (rys. 2) ilustruje wyraźnie dążenie
boksera do utrzymania po każdym kroku nieodzownego odstępu między stopami, dla
zachowania stateczności. W ten sposób bokser ma możność swobodnego wykonania
następnego kroku w dowolnym kierunku. Ćwicząc poruszanie się po ringu w czasie wolnej
walki, bokser osiąga wysoki stopień technicznej doskonałości ruchów nóg. Przy
poruszaniu się po ringu podczas walki, mięśnie ciała boksera nie powinny się nadmiernie
naprężać. Wzmożoną szybkość kroku bokserskiego, połączonego z atakującym ciosem
lub akcją obronną, uzyskuje się przez szybkie przeniesienie ciała w kierunku
wykonywanego kroku. Każdy krok wykonuje się bez uprzedniego przenoszenia wagi ciała
na nogę, którą bokser odbija się, przy danym ruchu, bezpośrednio z pozycji bokserskiej.
Ciężar ciała ma bezpośrednie znaczenie dla postępowego ruchu
Ażeby zapewnić obronne położenie podbródka, który należy starannie chronić od
uderzeń, głowa jest lekko pochylona w dół; pięść lewej ręki na poziomic stawu
ramieniowego, łokieć opuszczony, rękę należy trzymać bez naprężenia, półzgiętą w
stawie łokciowym; pięść zwrócona tylną powierzchnią kości śródręcza w pół obrotu na
zewnątrz i ku górze. W stosunku do przedramienia, pięść przyjmuje typowe położenie dla
momentu zadawania ciosu (patrz, rys 3). Pośrednie między pronacją i supinacją
położenie przedramienia zaleca się przy nauczaniu młodych bokserów ciosów prostych i
sierpowych. Takie położenie lewej ręki pozwala szybko zadawać ciosy proste i sierpowe
bez konieczności obracania pięści w stawie promieniowo-nadgarstkowym. Prawą rękę
należy trzymać swobodnie przy prawym boku; łokieć opuszczony, kiść przy podbródku z
prawej strony. Z tego położenia prawa ręka może zadawać ciosy z pełnym
wykorzystaniem siły skrętu tułowia, przy równoczesnej osłonie tułowia łokciem, a głowy
dłonią. Bokser, znajdując się w pozycji bokserskiej, stara się w jak najmniejszym stopniu
naprężać mięśnie, żeby ich przed czasem nie męczyć i co ważniejsze, żeby zachować
możliwość szybkiego i swobodnego działania.
Kiedy już pozycja bokserska zostanie dobrze opanowana statycznie, przyswaja się ją
starannie przy zastosowaniu najróżniejszych sposobów poruszania się po ringu.
W półdystansie, bezpośrednie niebezpieczeństwo otrzymania ciosu zmienia pozycję
bokserską. Pozycja staje się bardziej zwarta, najbardziej wrażliwe miejsca ciała starannie
się zakrywa. W tej pozycji najbardziej celowe jest ustawić się lewą stroną ciała ku
przeciwnikowi, z wysuniętą naprzód lewą nogą, jednakże trochę bardziej frontalnie, niż w
dystansie. Nogi, dla lepszej stateczności, nieco uginają się i rozstawione są trochę szerzej
niż przy zwykłej pozycji, jednak nie za szeroko, żeby nie tracić swobody w poruszaniu się
po ringu. Ręce, zgięte w stawach łokciowych, trzymać należy przed tułowiem z
opuszczonymi w dół łokciami.
W czasie walki, ręce powinny być jednako gotowe i do obrony, i do zadawania ciosów, to
jest powinny lekko i szybko przyjmować wyjściowe pozycje zarówno do działań
zaczepnych, jak i obronnych. Znajdując się w pozycji bokserskiej, bokser nie powinien
tracić przeciwnika z pola widzenia.
Poruszanie się po ringu dla uzyskania właściwego dystansu, a równocześnie i dla
przygotowania dogodnej sytuacji wyjściowej do zadawania ciosów, odbywa się za pomocą
lekkich, posuwistych kroków w różne strony naprzód. Kiedy noga wykroczna odrywa się
od podłogi, równowaga zostaje czasowo zachwiana. Wykorzystuje się to po to, by
zwiększyć szybkość kroku (odbiciem się od podłogi drugą nogą). Równowagę odzyskuje
się w tym momencie, kiedy noga wykroczna opuściła się na podłogę, a noga zakroczna
podciągnięta została do pozycji analogicznej do wyjściowej.
W walce, oprócz kroków pojedynczych, bardzo często stosuje się drobne podwójne kroki,
a także płynne, posuwiste kroki, następujące nieprzerwanie jeden po drugim. Są one
łatwiejsze do wykonania, mniej męczą nogi i pozwalają lepiej zachować równowagę, Ruch
i w tym wypadku rozpoczyna się nogą, stojącą bliżej kierunku zamierzonego ruchu.
Najpierw noga wykroczna robi pół kroku, następnie podciąga się drugą nogę; od razu w
ślad za tym noga, która zapoczątkowała ruch, robi jeszcze pół kroku itd. W rezultacie
powstaje nieprzerwany, posuwisty ruch. Ćwicząc się w poruszaniu się po ringu bokser
przyswaja sobie nieodzowną dlań orientację w ringu i umiejętność wykorzystywania całej
jego przestrzeni. Jest rzeczą bardzo ważną nauczyć boksera umiejętności zachowania
kierunku pozycji bokserskiej, w stosunku do ciągle zmieniającego miejsce przeciwnika.
Osiąga się to przez zwroty. Zwroty wykonuje się na przedniej części stopy nogi,
dźwigającej ciężar ciała. Zwroty można wykonywać na dowolnej nodze. Jeśli np. przy
zwrocie oprzeć się na prawej nodze, wokół której wykonuje się zwrot, lewą nogę
odstawia się w stronę przeciwnika. W ten sposób uzyskuje się bojowy kierunek pozycji w
stosunku do przeciwnika (rys. 3). Szybki zwrot tułowia wokół nogi, na której spoczywa
ciężar ciała, ułatwia ruch drugiej nogi, przestawianej w przód czy też w tył.
Poruszanie się po ringu w walce na półdystans ma odmienny charakter, niż to ma miejsce
w walce na dystans, gdzie nogi wykonują lekkie i szybkie, manewrujące kroki. W walce
na półdystans jak i na dystans, pracą nóg reguluje się, w zasadzie, odległość od
przeciwnika, lecz tutaj stosuje się przeważnie pojedyncze krótkie kroki, przy czym nogi
są bardziej ugięte.
Przy prawidłowej i dokładnej pracy nóg bokser zawsze znajduje się w takiej odległości od
przeciwnika, z której można nadawać ciosom odpowiednią ostrość i siłę. Ponadto,
przenosząc ciężar ciała z nogi na nogę, bokser stwarza dogodne wyjściowe sytuacje dla
ciosów i obron, wykorzystując siłę odbicia nóg w celu zwiększenia szybkości zadawanych
ciosów.
Bokserzy powinni częściej ćwiczyć się w poruszaniu się po ringu, jak gdyby w walce z
wyimaginowanym przeciwnikiem ("walka z cieniem"), zachowując pozycję bokserską i
wykorzystując całą przestrzeń ringu. W zdobyciu umiejętności lekkiego i prawidłowego
poruszania się po ringu pomocne są także ćwiczenia przygotowawczo, osnute na
płynnych, posuwistych krokach i biegu, ćwiczenia ze skakanką, z łapami i w walce z
partnerem.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]